Linggo, Disyembre 15, 2013

ILANG BAGONG GURO, NA-NAPOLES! PEI IPINAGKAIT...





HIBIK NG MGA BAGONG GURO
ni Wilma E. Hermogenes

Tagapunla ng kaalaman
humuhubog ng kakayahan
ipinapamulat ang katotohanan
upang pangarap ay maisakatuparan.

Mula sa pribadong paaralan
Nahimok makipagsapalaran
Hindi biro ang pinagdaanan
Upang aytem ay makamtan

Seguridad ang naging dahilan
Kaya’t kayrami ang naglipatan
Benipisyo na inilalaan
Sadyang hindi matatawaran

Nanibago man sa sistemang kinasadlakan
Natutong nakisabay bagama’t minsa’y nahihirapan
Bawat araw ay isang matinding hamon
Nang kabuuang daloy ay maunawaan

Dumarating din ang mga pagkakataon
Humaharap sa mas matinding hamon
Sa kamay ng mga nagmamarunong
Sinusubok  kung sa kanila’y magpapagumon

Dahil bago sa kanilang paningin
Ang Ilan sa kanila ika’y iismolin
Kung minsan pa nga’y susubukin
Mapaglalaruan at kakawawain

Kaya’t sa mahihina ang damdamin
Nagsasawalang-kibo at nagiging iyakin
Bow sa lahat ng kanilang sasabihin
Kahit pa tutol ang prinsipyo’t saloobin

Kaya’t ang tanong ng karamihan sa kasalukuyan,
Karapatan ba ng bagong guro ay kaiba sa mga datihan?
Diskriminasyon ang nararamdaman at pag-aalinlangan
Nagkakaiba-iba sa interpretasyon at pamantayan.

Klasipikasyon at pamantayan ay malinaw na nasilayan
Karapatan naming magtanong upang magkaunawaan
Sadyang hindi makatwiran kung hindi matutugunan
Desisyong iba-iba gayong iisa naman ang kinabibilangan.  


Totoo nga ang matandang kasabihan
Kapatid ng sinungaling ang magnanakaw
Magkatulong silang nagbubulaan
Upang atensyon nami’y hindi mapukaw!

Ang benipisyong sa aming inilaan
Ipagkaloob hindi lamang sa iilan
Ang panloloko’y hindi pahihintulutan
Kailangang supilin nang di na muling maranasan!
_______________________________________________________________________________

Upang lubos na maunawaan, puntahan ang link na ito:



Miyerkules, Disyembre 4, 2013

Ririz

Si Ririz at Ako :)
Mahiyaing dalaga’y aking nakilala
Ni’ di ko siya napapansin sa simula
Tahimik sa klase at di nagsasalita
Siya’y maramdamin kung kayat minsa’y wala.

At dumating ang araw na siya’y napansin
Siya’y parang bata na napakaiyakin
Balat sibuyas at lahat ay dinaramdam
Kaya’t kaibigan ay mahirap matagpuan.

Ramdam kong siya’y may tinatagong kalungkutan,
Labis na pang-unawa’y sa kanya nilaan.
Dumating samin ang isang pagkakataon,
Kami ay nagkasama’t nagkamabutihan.

Ito ang simula ng pagkakaibigan
Nilihim sa lahat upang ‘wag matuklasan
Kami’y nagkikita upang sya’y matulungan
Ngunit ng tumagal kayraming natuklasan.

Sandali mang oras na kami’y magkapiling
Ngiti sa kanyang mukha’y aking nasilayan
Kataga sa kanya bibig aking narinig
Tinatagong katauha’y aking nabasag

Sinikap kong ipakilala siya sa iba
Nang sya’y maunawaan at may makasama
Ngunit sa tuwina di siya nakakatagal
Sa isip niya’y kayraming sumasagabal

Alam kong di habambuhay na magkasama
Sa ngayo’y lahat gagawin para sa kanya
Kahit na minsa’y ako’y binabalewala
Pagmamahal ko sa kanya’y di mawawala

                             Tulang nilikha para sa kanya kung hindi ako nagkakamali ay anim na taon na ang nakakaraan. Anim na taon simula ng siya ay dumating sa aking buhay. Ang isang batang nagmula sa lalawigan, hindi napapansin dahil madalas na siya'y wala ngunit kinalaunan ay naging sentro ng atensyon ng lahat dahil sa madalas na siya ay umiiyak na tila isang mag-aaral sa elementarya (FIRST YEAR HS siya noon at pansinin siya kung tutuusin). Naalala ko pa ang isang eksena niya noon, nasa tapat kami ng faculty room at iyak siya ng iyak sa upuan habang pinapakalma namin siya ng kanyang yagapag-alaga. Biglang dumaan ang mga grade school sabi ng mga bata "Teacher, teacher bakit siya umiiyak?" Kahit na lahat ay nakatingin na sa amin ay patuloy pa rin siya sa pag-iyak at napakahirap talaga niyang patahanin kaya ang ending iuuwi na lamang siya ng kaniyang tagapag-alaga upang sa bahay na patahanin. 

                                  Ngunit marahil sa kakaibang gawi niyang iyon, ito ang naging batubalani (magnet) upang magkaroon kami ng malalim na ugnayan. Isa siya sa mga natatanging bata na dumaan sa akin na masasabi kong pinakaespesyal at hindi kailanman mawawala sa aking puso. Saan man siya mapunta lagi ko siyang naaalala. Kaya sa tuwing mababatid ko na masaya siya at malaki ang pagbabago sa kanya ay  higit akong natutuwa. Ngunit kapag nababatid kong bumabalik ang mga panahong nag-iisp siya ng husto at walang naiisip na maganda labis ang aking pag-aalala dahil ako mismo ang nakasaksi noon kung paano siya halos sumuko at mawalan ng pag-asa. Maski sinong makakita noon wala ng iba pang iisipin kundi paaano siya matutulungan, papaano siya mapapasaya..

                                 Naalala ko pa nga noon kasa-kasama ko si Michelle (isa pa niyang guro na malapit din sa kanya), lagi namin siyang inaalala kaya kapag kasama namin siya ay puro kami kainan, kwentuhan at tawanan para kaming magbabarkadang walang iniintinding oras. Ang pinakamahirap pang bahagi kapag kami magkakasama ay ang pag-uwi, ihahatid pa niya kami sa sakayan pero asahan mo ang isang oras bago pa ako makauwi. Magkukwentuhan uli bago sumakay kapag may dumating na dyip hindi paparahin, sasabihin niya "Yung kasunod na lang na dyip." Hanggang sa di mabilang na sasakyan na ang dumaan bago ako tuluyang sumakay. Magpapaalam at kakaway pero nakikita ko siyang malulungkot habang nakatingin sa akin at kung minsan pa nga naluluha siya kapag nasa loob na ako dyip. Madudurog na ang puso ko noon kapag nasa ganoong eksena na kami, kung wala pa siguro akong pamilya noong mga panahon iyon malamang sa kanila na ako nakatira.

                                  Sa ngayon, hindi na kami madalas na nagkikita dahil nilisan ko na rin ang lugar kung saan kami parehong naglalagi. Sa maliit na kahon na lamang kami nakakapag-usap at inaantabayan ang mga nangyayari sa kanya sa bawat katagang ibabahagi niya sa kanyang FB. Kung minsan akala niya hindi ko siya pinapansin at nakakaistorba siya sa akin pero alam ko na naman na miss na miss lang niya talaga ako at higit pa ang nararamdaman ko roon. Hindi masusukat ang pagpapahalaga at pagmamahal na iniiaalay ko sa kanya. Lagi ko siyang isinasama sa aking panalangin at hangad kong matupad ang mga pangarap niya lalo na ang ultimate dream niya. Basta gusto ko lang sabihin sa kanya MAHAL NA MAHAL KO SIYA at ISA SIYA SA MGA BIYAYANG IPINAGKALOOB SA AKIN NG MAYKAPAL. 


Tara, Bili na, Murang-mura!

PAMBANSANG PAMILIHAN NG PINAS

ISA sa pinaka-busy na lugar sa Pilipinas sa buong taon ang  pamilihan sa Divisoria, Maynila. Sa kahit na anong okasyon ay  ito ang tinatakbuhan ng karamihan na nagnanais na makabili ng mura subalit may mataas na kalidad na produkto.
Sa nalalapit na kapaskuhan ay mas naging maingay at aktibo ang kalakalan sa kahabaan ng Claro  M. Recto sa Maynila at mararamdaman na ang matinding trapik simula sa  Rizal Avenue na naghuhudyat na bumubuhos na ang mga tao na pumupunta ng Divisoria upang makapamili.
OPEN FOR ALL SEASONS
Noon pa man ay kinilala na ang Divisoria na isa sa mga sentro ng kalakalan sa buong bansa.
Walang pahinga ang transaksiyon sa lugar na ito dahil aktibo ang mga tindahan sa buong taon mula umaga hanggang gabi, tag-init man o tag-ulan.
Higit na dinudumog ito ng mga parokyano kapag may mga natatanging okasyon sa ating bansa tulad ng Pasko, Bagong Taon,  Valentine’s Day at maging ang  Araw ng Patay.
Sinasabing lumuluwas pa ang mga iba nating kababayan mula sa kani-kanilang probinsya upang dito bumili ng mga kagamitan na kanilang kailangan.
Ang ilan naman ay bumibili ng pakyawan upang gamitin sa negosyo na naibebenta sa mataas na halaga. Pabalik-balik lamang sa lugar na ito ang mga mamimili na nanirahan sa Kalakhang Maynila na kung saan ay mayroon na silang kani-kaniyang suki na kinukuhaan ng kanilang mga produkto.
Kaya naman masasabi nating ang Divisoria ang lugar na walang pahinga at walang pinipiling panahon.
SPOT THE RIGHT PLACE
Sa laki ng sakop ng Divisoria ay kinakailangang alam mo ang eksaktong lugar na pupuntahan upang hindi maubos ang oras sa paghahanap ng pagbibilhan ng kailangan mong produkto.
Narito ang mga pangalan ng kalye kung saan nakapuwesto ang iba’t ibang kalakal.
Kung ang hanap mo ay mga souvenir item, iba’t ibang tela at school supplies ay magtungo ka sa Tabora St.
Sa kahabaan ng Juan Luna St. naman nakapuwesto ang mga pakyawan ng t-shirts, towels, panyo, sando, mga gamit sa pananahi, laruan, linelium  at mga kagamitang gawa sa plastik.
Ang mga punda, foam sa kama, folding bed, gamit sa bahay at kusina ay magkakatabing makikita sa Soler St.
Maaari ka ring magtungo sa Padre Rada St. kung ang hanap mo ay mga electronic appliances, cabinet, upuan, glass wares at mga kalan. 
Matatagpuan naman sa Carmen Planas St. ang mga bagsakan ng gulay, prutas, dry foods na isda at lamang dagat at sa ilang tindahan ang mga karne ng baboy, manok at isda.
Tahakin din ang Ylaya St. sa mga bargain na damit, sapatos, tsinelas at iba pang accessories na hanap mo.
Matatagpuan din sa mga bangketa (kahabaan ng C. M. Recto) ang tabi-tabing tindahan ng mga accessories sa gad­gets at  mga pirated DVD’s.                   
Kung ayaw mong mapagod na puntahan ang mga kal­yeng ito ay maaari kang mamili sa masayang night market sa Divisoria dahil halos magkakasama at magkakadikit ang iba’t ibang produkto sa kalye ng C. M. Recto at tapat ng Tutuban Mall.                       
CHINA INVADES DIVI
Hindi lamang mga taong nagtitipid ang makikitang namimili ngayon sa Divisoria. Nakikipagsabayan na rin ang lugar na ito sa mga sikat at naglalakihang malls sa ating bansa. Sunod-sunod na naitayo ang malalaking mall at halos magkakarugtong ang mga ito. Nariyan ang 168 Mall, 999 Mall at ang pinakabagong naitayo ang China Town Mall.
Sa mga gusaling ito ay makabibili ka rin ng lahat ng produktong hinahanap sa Divisoria. Higit na komportable ang pamimili rito dahil airconditioned at madali mong mahahanap ang mga gusto mong bilihin dahil magkakasama sa bawat palapag ang mga magkakaparehas na produkto. Kapansin-pansin sa mga mall na ito na ang karamihan sa mga nagmamay-ari ng mga tindahan ay mga dayuhan na hirap magsalita ng Filipino at ang kanilang mga tindera ay mga Pinay.
Ayon nga kay Rona (isang tindera) “Kung minsan akala mo wala ka na sa Pinas kasi ang madalas na maririnig mo ay kanta at palabas na Chinese.” Dagdag pa niya, mababa lamang magpasahod ang mga ito at wala pa sa minimum wage pero pinagtitiyagaan nila kaysa walang trabaho. Ang isa pang suliranin nila sa kanilang kalagayan ay nararamdaman nila ang kawalang tiwala ng mga amo nila sa kanila. Todo ang inspeksyon sa kanilang mga gamit sa pag-uwi at pakiramdam nila kung minsan ay pinagdududahan sila. Pagtatapos pa  niya “Sana tayong mga Pilipino ang may mga ganitong puwesto rin na nagpapayaman sa ‘tin (Pilipinas).”
Sa mga bagong tayong gusali na ito ay hindi pa rin nagpapahuli ang Tutuban Center Mall at Cluster Building II na mga kauna-unahang naitayong mall sa Divisoria na kakakitaan ng pagka-Pinoy sa arkitektura na kung saan karamihan sa mga negosyante rito ay mga Pilipino.  
TIPS PARA STRESS-FREE SA PAGPUNTA NG DIVI
Pangunahing dahilan ng mga mamimili sa pagpunta ng Divisoria ay upang makatipid. Ngunit alalahanin natin na nagkalat rin sa lugar na ito ang mga nakaabang na may masasamang balak sa mga mamimili lalo’t alam na alam ng mga ito na may mga dalang salapi ang mga parokyano. Kaya isaalang-alang ang mga sumusunod sa pagpunta ng Divisoria:
· Gumawa ng listahan ng mga produktong bibilhin upang hindi maubos ang oras sa pamimili.
· Magdamit ng simple at iwasang magsuot ng alahas upang hindi takaw pansin sa mga mandurukot.
· Hangga’t maaari huwag ng magdala ng mamahaling cellphone o gadget nang makabawas rin ng mga dalahin at alalahanin.
· Gumamit ng katamtamang body bag sa pamimili, siguraduhing nakadikit ito sa inyong katawan at pakaingatan.
· Umiwas sa mga lumalapit na mga tindero na nagpi­pilit na bilhin ang kanilang produkto, hangga’t maaari huwag pansinin kung ‘di ka interesado sa produkto upang hindi ka na sundan.
· Huwag basta-bastang iwan ang mga gamit.
· Pakinggang mabuti ang sinasabi ng tindero lalo’t tungkol sa presyo nito.
· Bilangin ang pera/sukli bago umalis at kilatising mabuti ang mga ito upang maiwasang malinlang.
· Mas maiging bumili ng pakyawan upang higit na makamura.
· Kilatising mabuti ang mga produktong binibili bago bayaran.
· Kung masyadong mura ang presyo, magduda at subukang magtanong sa ibang tindahan na may katulad na gano­ong produkto.
· Matutong makipagtawaran, kalimitan ang orihinal na pres­yo ng produktong binibili ay kalahati ng naka-display na presyo.
· Maging mapanuri at alerto sa lahat ng pagkakataon.

Miyerkules, Nobyembre 27, 2013

Kathambuhay


HIMIG NG BUHAY

            “PINILI KO ANG SINABI MONG TAMA PERO HINDI AKO NAGING MASAYA.” Ang sabi ni Roger kay Emily. Habang nakatutok kami sa mga makulay na kahon ay  hindi ko namamalayan gumaagos na ang mga krystal na tubig sa aking mga mata.  Tulad nila, halos isang dekada na rin ang nakalipas ng mangyari ang naturang eksana sa yugto ng aking buhay. Gaya ng kanyang naging desisyon, PINILI KO RIN KUNG ANO ANG TAMA . Nagparaya kahit na tila pasan ang daigdig matapos na talikuran ang isang mundong pinangarap kasama siya at dumaloy ang batis ng kapighatian sa aking puso na unti-unting nagparupok sa matatag na pundasyon na kapwa namin binuo.
            Madaming katanungan ang hanggang ngayo’y hinahanapan ng kasagutan matapos mawasak ng napalakas na bagyo ang aming paraiso, nagmistula itong pulo na nilamon ng karagatan at tuluyan ng lumubog. Makailang ulit ring lumitaw ang naturang pulo na nagdadala ng kuryente ngunit hindi naging sapat ang mga linya nito upang maiparating sa ang mga mensahe. Sa pagkakataong iyon, ang pinakamabisang paraan sa pagkalugmok na iyo’y lumayo at hayaang ang panahon ang humilom sa malalim na sugat na dulot ng naturang pangyayari. Hindi naiwasang maging marupok at pilit mang ikubli ang nararamdaman ay hindi mapapabulaan ang lungkot sa mga mata na simbilis ng metro ang pagdaloy ng mga tubig.
            Muling nagliwanag ang aking buhay at nakabuo ng panibagong paraiso na taliwas sa pinangarap ko noon. Nagniningning muli ang aking mga mata dahil sa kaagad na may nagpawi ng kalungkutan ng aking puso at higit pa itong tumingkad nang pinagkalooban kami ng magkawangis na anghel na bumuo sa aking pagiging babae.
            Ngunit hindi naging madali ang lahat at may mga panahong nakalimutan ko ang aking sarili. Wala na akong ibang inisip kundi ang ginagalawan naming mundo na parang kami lamang ang tao sa paligid. Hanggang sa makaramdam ako ng pagkaawa sa aking sarili, muli matinding kalungkutan ang aking naramdaman. Tumingin ako ang salamin, nakita kong muli ang babaeng marupok at ikinukubli ang tunay na nararamdaman. Hanggang sa masabi nito sa sariling hindi sapat na sila lamang ang iyong pinapasaya kailangang mapasaya at mahalin muna ang sarili upang maisakatuparan ang minimithing buhay para sa kanila.
            Kaya mula sa tila sariling mundo ay nilakbay ko ang iba’t ibang panig nito. Binalikan ko ang mga pinangarap ko noon, binuksan ko ang sarili sa nakakarami, pinalaya ko ang sarili mula sa de kahong gawain sa araw-araw at hinayaang gawin ang higit pa sa hinihingi ng pagkakataon. Higit kong nakita ang kabuluhan ng paligid kaya naman ibinigay ko ang aking kakayahan upang mapaunlad ang sarili, upang mapasaya ang mga tao sa aking paligid at natuto  na rin akong makipaglaro sa tadhana na nagpalawak pa ng aking ginagalawan. Nadagdagan ang aking mga tungkulin, nakilala, naging abala at muling nangarap!
               Natutuhan kong balensehan ang oras upang mapasaya ang aking sarili at maipasa ang kaligayang iyon sa mga tao sa aking kapaligiran. Panandalian mang nabinbin ang mga plano ay sunod-sunod na paghakbang na aking inakyat sa pagtahak ng aking landas. Tila ako musmos na nagsimulang gumapang palabas ng aking kuna at inakay ng mga taong nagpakita sa akin ng kagandahan ng mundo. Nilakad ang mga daan na ninais naming mapuntahan na nagdulot sa amin ng kaligayahan. Kung minsa’y nadarapa ngunit bumabangon, kung minsan rin nama’y napipilitang tumakbo sa mga pagkakataong habulin ang mga bagay na noon pa sana nasimulan.
            Nabigyan din ako ng pagkakataong isatitik ang mga kwento ng iba’t ibang sektor ng ating lipunan sa pamamagitan ng pagbubukas ng kanilang sarili upang mailathala ang kanilang mga natatanging karanasan. Tinubuan na rin ng pakpak ang aking mga anghel at ngayo’y nagsisimula na silang lumipad habang sila’y nakatingin sa akin. 
            Sabi nga ni Emily  “Hindi na dapat tingnan kung ano ang nawala sa atin,dapat kung ano na ang meron tayo ngayon.” Hindi pa naman huli, kung kailan ang itinakdang panahon at sa pagpupursige sa buhay ay makakamit ang lahat ng mithiin.
            Sa kabuuan, pinaniniwalaan kong lahat tayo’y narapat na magpasalamat sa nagbigay ng buhay natin. Sa mga taong naging instrumento upang mailuwal tayo sa mundo. Pakatandaan nangarap tayo sa ating sarili dahil nangarap tayo para sa mga taong pinagkakautangan ng ating buhay. Natatandaan ko pa, ipiilit kong makapasok sa pribadong paaralan noong kolehiyo bagamat alam kong ang aking ama ay mangwawalis sa mga kalsada at malaki pa ang halaga ng matrikula ko sa kanyang buwanang sweldo. Ngunit napapayag ko sila, pinangutang nila ako para makapasok ako sa unibersidad na iyon at sinabi ko sa aking sarili iyon na ang una at huling pagbabayad nila ng matrikula at sa pagtatapos ko may bonus akong ibibigay sa kanila. Iyon ay aking tinupad at tandang-tanda ko pa ng ipatid ko sa kanila ang balita ilang araw bago ang aking pagtatapos na kailangan nila akong samahan na umakyat sa entablado ay bukambibig ako ni tatay sa lahat ng kanyang kaharap at isa iyon sa pinakamasayang bahagai ng aking buhay.

             Kaya naman, ano mang landas ang ating tatahakin ay huwag nating kakaligtaan mapagpasalamat sa ating mga magulang dahil sa bawat yugto ng ating buhay sila ang ating makakasama sa hirap man o ginhawa at ugat kung sino tayo sa kasalukuyan…

Lunes, Nobyembre 11, 2013

Huling araw sa Kalendaryo

      Natatanging araw ngayon ng aking buhay ngunit wala akong maramdaman na dapat may espesyal na kaganapan para ito gunitain at iagdiwang. Unang-una naniniwala ako na para lamang sa mga bata ang "party". Higit sa lahat nakakahiyang magwaldas ng pera habang ang iba nating kababayan ay naghihirap. Sa katunayan, hindi ko matagalan ang mga ibinabalita sa telebisyon. sa bawat pag-uulat tumutulo ng kusa ang aking mga luha at nanlulumo akong pakinggan kung gaano naghihirap ang mga kababayan natin sa Bisayas. Madami tuloy pumapasok sa aking isipan, tilagusto ko biglang magabago ng karera at magtungo sa mga lugar na kinakailangan ng tulong. Ngunit syempre mapapaisip ka rin ng husto dahil may mga umaasa rin sakin na nangangailangan ng aking presensya.

      Kaya sa labis kong pag-iisip sanaturang sitwasyon bigla ko na lamang nakita ang aking sarili na nagbibiling ng mga pantig upang maisatitik ang aking kahilingan sa Poong Maykapal sa aking kaarawan. Ito ang aking nabuo:


          Mas magiging makabuluhan ang araw kong ito kung iisipin ang nakakarami sa simpleng HILING na idudulog ko sa Kanya kasabay ng pagpapasalamat sa lahat ng biyayang natanggap ko sa buong buhay ko.

          Bigla ko tuloy naisip magtala ng 31 biyaya na nakamit ko sa pananatili ko sa mundo:

1. Mga magulang na bumuo sa akin
2. Mga kapatid na una kong mga naging kaibigan
3. Kamag-anak natumulong na mag-alaga sa akin
4. Mga kaibigang nakalaro at nakasama ko sa aking paglaki
5. Mga guro na naghubog sa aking pagkatao
6. Kabarkada at kaklaseng nagbigay kulay sa buhay estudyante
7, Pagtatapos sa elementarya at sekundarya
8. Pagtuklas ng aking mga kakayahan noong aking kabataan
9. Nakakilala ng mga inspirasyon sa buhay.
10. Nakapag-aral sa pribadong paaralan.
11. Nakapasok sa kursong itinadhana ng Maykapal.
12. Naging iskolar.
13. Nakapunta ng libre sa iba't ibang lugar.
14. Natagpuan ang mga matatalik na kaibigan habambuhay.
15. Nakapagtapos ng may karangalan.
16. Nakakilala ng inspirasyong nagpatatag saking pgkatao.
17. Nakahanap ng isang paraiso na aming binabalik-balikan.
18. Nakapag-review ng walang bayad para sa Board exam
19. Naging propesyonal na guro.
20. Nagkaroon kaagad ng hanapbuhay.
21. Nakilala ang magiging katuwng sa buhay.
22. Nabiyayaan ng kambal.
23.Nakapasok sa mas magandang hanapbuhay.
24. Nakakilala muli ng mga matatalik na kaibigan.
25. Nakapamsyal taon-taon sa mgagandang lugar sa Pilipinas.
26. Nabigyan ng pagkakataong maipamalas ang kakayahan.
27.  Nakapag-aral ng Masteral.
28. Nakapagsulat sa pahayagan.
29 Nakasamaat nakilla ng personal ang lan at namanunulat.
30. Nakapasok sa pambulikong paaralan
31. Nakabili ng sariling bahay

At marami pang iba at may mga paparating pa :) Kaya aming Ama, salamat po ng walan hanggan.Kahitna medyo malungkot ako kasi hindi ko kasama lahat ng taong gusto kong kapiling sa araw na ito.


Miyerkules, Oktubre 30, 2013

U ARE HERE: HOME  SPECIAL REPORTS  GABAY PARA SA ELEKSIYONG PAMBARANGAY

GABAY PARA SA ELEKSIYONG PAMBARANGAY

SA NAKALIPAS na pambansang halalan ay tinatayang 52,014,648 botante ang lumahok ayon sa Commission on Elections  at ito ay nadagdagan pa at naging 54,051,626 para sa darating na Halalang Pambarangay.
Ang mga botanteng ito ay maghahalal ng 42,028 barangay chairmen at 294,196 na konsehal.
Ilang araw ang itinaya upang manuyo at manligaw ang mga kandidato  ng barangay positions.  Sa kabila ng kontrobersiya sa pagkaantala sa SK elections ay tuloy pa rin ang barangay  elections sa bansa. 
Sa Bohol at Zamboanga nga lamang ay ipinagpaliban muna ito bunsod na rin ng trahedyang sinapit ng mara­ming kababayan.
Ang barangay elections ay isinasagawa tuwing hu­ling Lunes ng Oktubre at bawat tatlong taon pagkatapos noon, alinsunod sa Republic Act No. 9340. Ngayong taon ay nakatakda ang araw ng halalan bukas, Oktubre 28, 2013.
PINAKAMAKAPANGYARIhaNG LUKLUKAN
Ang barangay ang pinakamaliit na yunit ng pamahalaan. Nagsimula ang pamahalaang ito sa mga barrio na siyang unang katawagan sa mga barangay. 
Hinango ang salitang barangay sa balangay na isang uri ng bangka na sumisimbolo sa mga pinunong   nanggaling sa iba’t ibang bahagi ng Asya. 
Noon ay mga datu ang karaniwang namumuno sa bawat barangay at sinasabing hindi matatawaran ang paraan ng pamumuno ng mga ito.
Kung noong panahon ng Kastila ay taga-kolekta lamang ng buwis ang mga cabeza de barangay (kapitan ng bawat barrio na itinalaga ng pamahalaan) at ang ta­nging pribilehiyong kanilang nakukuha ay proteksiyon sa pamahalaan, hindi naman biro ang ginagampanan nilang tungkulin sa kasalukuyan.
Ayon pa sa mga political analyst, maituturing na pinakamakapangyarihan na pulitiko ang mga kapitan dahil saklaw nito ang tatlong sangay ng pamahalaan ang Ehekutibo, Lehislatibo  at Hudikatura.
Bagama’t maliit ang pamahalaang nasasakupan ng mga ito ay hindi maipagkakailang malaking responsibilidad ang nakaatas sa mga ito at sinasabing ito ang ginagamit na simula o “stepping stone” ng mga pulitikong naghahangad ng mas mataas na posisyon sa pamahaalan dahil nagsisilbi nila ito “training ground.”
KAYA BA ITO NG CHAIRMAN KO?
Upang higit na makapili ng karapat-dapat na pinuno ng sariling barangay ay maiging alamin ang mga tungkuling dapat gampanan ng mga kapitan at analisahin ang mga kandidato sa inyong lugar.
Nakatala sa Local Government Code (RA7160) ang mga kapangyarihan at responsibilidad ng mga barangay opisyal. Para sa mga Punong Barangay ay nakatala ito sa Sec.389 ng RA7160 at ito ang kanilang mga tungkulin:
- Pagtiyak  ng pagbibigay ng mga pangunahing serbisyo- nagtataguyod ng pangkalahatang kagalingan ng barangay; naghahanda ng taunang badyet; at inaaprubahan ang mga voucher patungkol sa mga pinagkagastahan o pinagkagastusan ng pondo ng barangay.
- Nag-oorganisa at pinamumunuan ang isang emergency group-kapag ito’y kinakailangan para sa pagpa­panatili ng kapayapaan at kaayusan sa panahon ng kagipitan o sakuna sa barangay.
- Pagpapanatili ng kaayusan at katahimikan sa barangay - ipinatutupad ang mga batas at ordinansa ng barangay at ang mga batas kaugnay ng pagbibigay ng proteksiyon sa paligid.
- Pamumuno sa Sangguniang Barangay- nagpapatawag at pinamumunuan ang sesyon ng sanggunian, nakikipag-negosasyon, at may kapangyarihang pumasok sa isang kontrata na napagkasunduan ng Sangguniang Barangay, may kapangyarihan din na humirang o palitan ang barangay trea­surer, secretary, at mga barangay tanod ayon sa pag-apruba ng sangguniang barangay.
- Pinamumunuan ang Lupong Tagapamayapa- mayroong kapangyarihan na pangkalahatang superbis­yon sa Sangguniang Kabataan.
Naglabas rin ang  NAMFREL  (National Citizen’s Movement  for  Free Election) ng  mga gabay sa pagpili ng mga iboboto sa kanilang website para makatulong sa pagpili ng kandidato. 
Ayon sa ilustrasyon ni Edward Torcuato, gawing batayan ang utak, kakayahan at tiyaga hindi lamang ang laman ng pitaka. Piliin ang mabuting ehemplo at marunong sumunod sa mga simpleng patakaran ng nasasakupan.
SAGRADONG PAPEL
Sa darating na Lunes, ang balota ang pinakamaha­lagang bagay na ating hahawakan na kung saan itatala ang mga pangalan ng mga kandidatong mapupusuan. Tandaan ang mga sumusunod upang hindi ito mawalan ng saysay:
- Isang balota ang nakalaan sa bawat botante.
- Bawal itong markahan ng kahit na ano maliban sa pangalan ng napiling kandidato.
- Bawal itong ilabas o dalhin kung saan-saan, sulatan lamang ito sa voting area.
- Ikaw lamang ang may karapatang magsulat sa papel na ito, sulat kamay at hindi maaaring idikit ang anumang papel. Kung may kapansanan o hindi marunong bumasa at sumulat, humingi lamang ng tulong sa mga BET (Board of Election Tellers).
- Ihulog sa ballot box ang iyong balota, huwag itong ipagawa sa iba.
PAGSULAT NG PANGALAN
Mahalaga ring malaman ng mga botante ang maingat na pagsusulat ng mga pangalang itatala sa balota. 
May mga pagkakataong magkakamag-anak ang tumatakbo sa iba’t ibang posisyong kaya naman mahalagang maisulat ng malinaw ang mga pangalan ng taong napiling iboto upang hindi ito masayang o mapunta sa iba.
 Ito ang ilan sa mga dapat ninyong tandaan:
- Kung apelyido lamang ang isusulat ay siguraduhing wala itong ibang kalaban na kanyang kapangalan dahil kapag nagkataon ay mapupunta ang inyong boto sa INCUMBENT na  kandidato na may kaparehong apelyido. (SUPREMACY OF SURNAME)
- Tatanggapin ang botong pangalan lamang ang isinulat basta wala silang kalaban na ganoon din ang pangalan.
- Kung magkakamali sa spelling ng pagsulat ng pa­ngalan ang pinakamalapit na pangalan ang paglalaanan ng naturang boto (sounds like).
- Tinatanggap ang mga alyas at daglat na pantawag (Sir, Ma’am, Gng.) kung sila lamang ang gumagamit nito at wala ng iba.
- Huwag pagsamahin ang pangalan at apelyido ng magkaibang kandidato.
oOo
Sa kabuuan MATALINONG PAGPAPASYA ang nararapat upang maihalal ang mga pinunong karapat-dapat na tayo’y pag­lingkuran. 

Sabado, Oktubre 26, 2013

TULAAN SA FB

fbicon-sponsors

Ngayong taong sesquicentennial ng kapanganakan ni Andres Bonifacio, ibinabalik ng Linangan sa Imahen, Retorika, at Anyo (LIRA) ang proyektong "Tulaan sa Facebook."

Ang Tulaan sa Facebook ay isang paligsahan ng mga tulang nasa katutubong anyo ng Filipinas. Sa taong ito, itatampok ng mga lahok sa timpalak ang anyong "diyona"—isang tulang may iisang saknong, may isahang tugma, binubuo ng tatlong taludtod, at may pitong pantig sa bawat taludtod.

Bukas ang timpalak mula 15 Hunyo hanggang 15 Nobyembre 2013 sa lahat ng mga Filipinong naninirahan sa Filipinas o sa labas ng bansa.  Bago maglahok ng tula, kailangang i-"Like" ang opisyal na Facebook Page ng LIRA: "Linangan sa Imahen, Retorika, at Anyo." Dito rin ipapaskil tuwing katapusan ng linggo ang limang pinakamagagaling na diyona na makakalap.

Kaya naman naisipan kong lumahok at magbakasakali na palarin sa naturang patimpalak. Ito ang mga naipasa kong entri:

BAYANI NG BAYAN

Tondo ang kinalakhan
Pinas ang pinaglaban
Mundo’y nagpalakpakan

PAYAK NA BUHAY

Mulat sa kaapihan
Sugod sa mga kalaban
Bunga ay kasarinlan

HIMIG NG BAYAN

Humaginit ang sumpak
Winasiwas ang tabak
Tumaghoy ang nasibak

TABAK 


Pinanghiwa ng palad
Pinangtaga ng salat
Baboy sana'y nabiyak!


SIMBOLO NG KABALINTUNAAN


Taguig na masagana 
Makati na maalwa
Si Boni nama'y dukha.


HINAMON NG PANAHON 


Noon hanggang sa ngayon
Abang pagkakataon
Dangal di matatapon!

      Isa na naman itong makabuluhang karanasan na aking pinagkaabalahan :) 





Karapatan ni Bagets

 SABI nila kung nais mong makita ang kabuluhan ng buhay, tumingin ka sa mga inosenteng bata. Mga mukha ng walang bahid ng pagkukunwari. Sa pagtitig sa kanila ay sasariwa sa iyo ang mara­ming magagandang alaala na gusto mong balik-balikan. Ito na marahil ang ilan sa mga kadahilanan kung bakit ang ilan sa atin ay humihiling na bumalik sa pagkabata kung saan simple lamang ang kahulugan ng kasiyahan.
Ang mga tsikiting ang isa sa yaman ng anumang bansa dahil sila ang magpapaunlad ng susunod na henerasyon.
Sa pagpapahalagang ito sa mga paslit sa ating bansa ay itinakda ang buwan ng Oktubre bilang National Children’s Month sa bisa ng Presidential Proclamation No. 267, na layuning maipamulat ang mahalagang tungkulin ng mga bata sa pamilyang Pilipino at bilang pinakamakabuluhang kalakasan ng ating bansa.
Sa ika-21 pagdiriwang nito ay nagkakaisa ang iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan sa pangunguna ng Department of Social Welfare and Development (DSWD) at Council for the Welfare of Children (CWC), na isabuhay ang tema nito na “Kahirapan ay Wakasan, Karapatan ng Bata Ipaglaban.”
KARAPATANG PAMBATA
Ayon nga sa isang awitin ng Apo Hiking Society “Bawat bata sa mundo ay may pangalan, may karapatan.”
Mga karapatang nararapat nilang maranasan na magpapatibay sa kanilang pagkatao, katulong ang komunidad at pamilyang kanilang kinabibilangan.
Ayon sa United Nations Children’s Fund (UNICEF)  ang mga karapatang pambata ay ang mga sumusunod:
1.Karapatan na maisilang at magkaroon ng pangalan at nasyonalidad;
2.Karapatan na maging malaya at magkaroon ng pamilyang mag-aaruga;
3.Karapatan na mabigyan ng sapat na edukasyon;
4.Karapatan na mapaunlad ang kasanayan;
5.Karapatan na magkaroon ng sapat na pagkain at tirahan at may malusog at aktibong katawan;
6.Karapatan na matutuhan ang mabuting asal at kaugalian;
7.Karapatan na mabigyan ng pagkakataon na makapaglaro at makapaglibang;
8.Karapatan na mabigyan ng proteksiyon laban sa pagsasamantala, panganib at karahasang bunga ng mga paglala­ban;
9.Karapatan na manirahan sa isang tahimik na pamayanan;
10. Karapatan na maipagtanggol at ma­tulungan ang pamahalaan; at
11. Karapatan na makapagpahayag ng sariling pananaw.
Mahalagang maipabatid ito sa mga magulang at maging sa mga bata upang kanilang ma­ging gabay at makaiwas sa kapahamakan na sinisimulang ipamulat sa loob ng tahanan at kanilang dadalhin sa pamayanan.
SULIRANIN NG MGA BATANG PASLIT
Tahanan, paaralan at palaruan ang maituturing na mahahalagang lugar sa mga bata. Mga lugar na kung saan malayang maisasagawa ng mga ito ang mga karapatang ipinagkakaloob sa kanila. Ngunit nakababahalang isipin na maraming kabataan ngayon ay matatagpuan sa mga peligrosong lugar at kinakailangang makipagsabayan sa mga nakatatanda upang maghanapbuhay.
Sa huling ulat ng National Statistics Office, tinatayang 5.492 million  bata na may edad 5 to 17  ay ang kabilang sa mga batang naghahanapbuhay batay sa 2011 Survey on Children (SOC). Tatlo sa sampung bata sa nasabing edad ang nagtatrabaho sa Northern Mindanao (29.6%) habang isa sa sampung bata naman sa National Capital Region at Autonomous Region in Muslim Mindanao.
Ayon pa sa kanilang ulat, sa bilang na ito 3.210 million (41.6%) ang masasabing Child Labor. Sa kanilang pagpapakahulugan “Child labor in this report refers to children who reported to have worked in hazardous work environment regardless of the number of hours they spent at work, or those who have worked for long hours, that is, more than 20 hours a week for children 5 to 14 years old and more than 40 hours a week for children 15 to 17 years old.”
Ang ugat sa patuloy na pagdami ng mga menor na nag­hahanapbuhay sa ating bansa ay ang pagiging iresponsable ng mga magulang at ang matinding kahirapan na kanilang nararanasan.
Dahilan para mapilitan ang ilan sa mga bata na hindi pumasok sa paaralan at kailangang magbanat na lamang ng buto upang sila’y mabuhay. Maliban pa sa mga nabanggit ay tumataas din ang mga insidente na kung saan nasasangkot ang mga bata sa mga krimen dahil sa walang gu­magabay na magulang. Kung hindi magkahiwalay ang mga magulang ay nasa ibang bansa ang mga ito.
PROTEKSIYON PARA SA MGA BATA
Nakasalalay sa mga bata ang pag-asa ng ating bansa at sila ang magsisilbing lakas sa mga kahaharaping pagsulong ng Pilipinas. Dahil sa laki ng inaatas sa kanilang responsibilidad ay nararapat lamang na sila’y maproteksiyonan at huwag kahinayangang maglagak ng malaking puhunan sa kanilang kinabukasan.
Sa problema ng kahirapan na nagiging sanhi ng sapilitang paghahanapbuhay ng mga ito ay malaking tulong ang programng Pantawid Pamilyang Program (4P’s). Sa isang pahayag ni Secretary Corazon Juliano-Soliman “It is significant to note that the theme for the children’s month is aligned with DSWD’s efforts in investing in children’s future through the government’s flagship poverty reduction program, Pantawid Pamilyang Pilipino or the Conditional Cash Transfer (CCT). Breaking the intergenerational cycle of poverty is one way to uphold the rights of children.”
Maliban pa rito ay maraming mga batas ang ipinatupad para mabigyang proteksiyon ang mga bata tulad ng Republic Act No. 7610 (AN ACT PROVIDING FOR STRONGER DETERRENCE AND SPECIAL PROTECTION AGAINST CHILD ABUSE, EXPLOITATION AND DISCRIMINATION, AND FOR OTHER PURPOSES) para sa mga naabusong bata sa ating bansa. Inilabas rin ng DepEd noong Mayo ang “The DepEd’s Policies and Guidelines on Protecting Children in School from Abuse, Violence, Exploitation, Discrimination, Bullying, and Other Forms of Abuse” upang magsilbing gabay sa lahat ng paaralan sa a­ting bansa bago magbukas ang mga paaralan noong Hunyo. 
Kamakailan lamang noong September 12, 2013 ay ni­lagdaan ni PNoy ang Republic Act 10627 “Anti-Bullying Act of 2013.” Layunin nitong higit na maproteksiyunan ang mga batang inaabuso o tinatakot ng mga kapwa nila mag-aaral.
Minsan lamang tayo magiging bata kaya naman higit natin itong mapapahalagahan kung mararanasan natin ang lahat ng karapatang pambata na magpapatatag sa buo na­ting pagkatao at sa hinaharap ay higit na magiging kapaki-pakinabang na indibidwal ng ating bansa. Kung iisipin natin ang pahayag na sinabi ni Dr. Jose Rizal “Ang Kabataan ang pag-asa ng ating bayan.” Kaya’t masasabing lahat tayo ay kabilang dito dahil lahat ng tao ay naging bata at may gampaning dapat gawin sa itinakdang panahon. Mabuhay ang lahat ng mga BATANG PILIPINO!

PYESA na IPINITAK :)

ISTATISTIKS MONTH

 “ESTADISTIKA NA MAHALAGA SA BAWAT PILIPINO” ito ang isinusulong na tema sa pagdiriwang ngayong buwan ng Oktubre ng National Statistics Month.
Sa bisa ng  Proklamasyon Bilang 647 ay itinakda ng batas ang pagdiriwang nito taon-taon at pagsasagawa ng mga makabuluhang programa sa iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan upang maipamulat sa mga mamamayan ang kahalagahan ng datos na inilalabas sa bayan.
Itinuturing ng agham na ang istatistika ay isang anyo ng sining na nangangalap, nagsasaayos, nagsusuri, nagpapaliwanag at nagpapakita ng mga tala o datos. Sa iba’t ibang aspeto ng ating buhay. Ito ang nagsisilbing batayan at nagbibigay ng mga impormasyon tungkol sa mahahalagang isyung panlipunan. Kaya naman higit na nagi­ging matibay ang mga ulat sa ating bayan sa tulong ng istatistika.
KAPANGYARIHAN NG DATOS
Ang datos ay maihahalintulad sa piso, kung walang piso hindi mabubuo ang malalaking halaga. Kaya naman importante ang mga pigurang inilalabas sa ating bansa na maaaring magpasaya, magpadismaya o hindi kaya’y magpakilos sa mga tao na gumawa ng hakbang tungkol sa mga ulat na inilalabas. Sa madaling salita, isa itong repleksiyon ng estado ng bansa.
Sa mainit na usapin ngayon ng PDAF o Pork Barrel, isa sa nakapukaw ng pansin sa taumbayan ay ang mga nakalululang datos tungkol sa mga halagang pinaglagakan ng kaban ng bayan na nagtulak sa isang panawagan na magsagawa ng iba’t ibang kilos protesta. Dahil sa datos na ito ay lalong bumugso ang damdamin ng mga Pilipino, patunay na malaki ang epekto nito sa mga Pinoy.
Ang istatistiks na ito ay nagsisilbing katibayan ng isang akusasyon.
Ang mga ahensiyang itinalaga para sa paglalabas ng mga pag-aaral tungkol sa istatistiks ng ating bansa ay ang National Statistics Office (NSO) kaagapay ang National Statistical Coordination Board (NSCB). Ito ang nag-uulat sa kalagayan ng mga Pilipino sa iba’t ibang aspeto upang makuha ang pulso ng mamamayan. Ba­gama’t batid ng mga ahensiyang ito na mara­ming tutuligsa sa magiging resulta ng kanilang pag-aaral, tiniyak ang kredibilidad ng ginawang pag-aaral.
ALAM MO BA…
Upang higit na maintindihan ang kahalagahan ng istatistiks ay kinalap ng Pilipino Mirror ang mahahalagang datos tungkol sa Pilipinas batay sa pag-aaral na isinagawa ng iba’t ibang ahensiya sa loob at labas ng bansa. 
Narito ang ilan sa mga datos na dapat mong malaman:
- Kabilang ka sa tinatayang 98,456,573 populas­yon sa ating bansa sa huling ulat ng Commission on Population (POPCOM) at Central Intelligence Agency (CIA). Bunsod nito ay kasama ang Pilipinas sa 20 bansa na may pinakamalaking populasyon at nasa ika-12 puwesto.
- Ang Pilipinas ang may pinakamataas na pag-angat sa lagay ng ekonomiya sa buong mundo. Ayon sa inilabas ng Grant Thornton International, pumuwesto ang Pilipinas sa ika-21 (mula ika-46 na puwesto) na bansa na may pinakamataas na bahagdan sa larangan ng Global Dynamism Index (GDI).
- Karamihan sa mga Pilipino ngayon ay netizens (pangkat ng mga taong mahilig gumamit ng Social Media). Sa pag-aaral na isinagawa ng Local Measure Starbucks Social Index, nakakuha ang Pilipinas ng 90% at lumalabas na pang-apat ito sa mga  bansang mahilig sa paggamit ng Social Media. Idagdag pa rito na mayroong 100 milyong Pilipino ang gumagamit ng cellphone sa a­ting bansa.
- Sa ulat ng Bureau of Internal Revenue (BIR) ay nakalikom ng P1.057 trilyong buwis ang ahensiya sa taong 2012 at tumaas ito ng 14.48% kumpara noong 2011. Kaya naman sa laki ng kaban ng bayan na iniambag ng mga Pilipino ay napakainit ng mga protesta upang magamit ito ng tama.
- Lumalabas na halos tatlo sa bawat sampung Pilipino ay kapus-palad noong 2012. Batay ito sa pinakahuling ulat ng National Statistical Coordination Board (NSCB) at isinagawang pag-aaral ng National Statistics Office noong Hulyo 2012. Sa kanilang paglalarawan ang isang pamilyang Pilipino na binubuo ng limang katao ay dapat kumikita ng halagang P7,821  kada buwan upang makamit ang pangunahing panga­ngailangan.
- Ayon kay PNoy sa kaniyang huling SONA, 8,581 na ang sitiong napailawan, 28,398 na informal settlers na nailipat sa disenteng lugar, mayroon ng 81% benipisyaryo ng PhilHealth, 9,502 ang ipinatatayo at isinasaayos na silid-aralan at 4,518 na ospital o pook-pagamutan sa buong bansa.
- Lumabas sa pag-aaral ng Reuters na ang Pilipinas ay ikasiyam sa Most Disaster Prone Country. Samantalang  pag-aaral naman ng Brussels sa The World Disaster Report 2012 ay pangatlo ang Pilipinas sa pinakapeligrosong bansa sa daigdig batay sa mga kalamidad na ating naranasan at iba pang pandaigdigang isyu na iniulat na naganap sa ating bayan.
-  Itinuturing na ang Pilipinas ay isa sa may “Highest Positive Emotions Worldwide” base sa pag-aaral na isinagawa ng  US Based Polling Firm Gallup Inc. na kung saan nakakuha ang ating bansa ng 82% at nasa ikaapat na puwesto sa pinakapositibong bansa sa mundo.
- Sa inilabas ng Forbes.com sa pag-aaral na isinagawa ng Legatum Institute Prosperity Index ika-67 ang Pilipinas sa may pinakamasayahing mamamayan sa 142 na bansa sa buong mundo. Ayon sa pag-aaral, “An overwhelming 93 percent of surveyed Filipinos said they believe that people are treated with respect in the country, higher than the global average of 85.1%.”
Ilan lamang ang mga estatistikang nabanggit sa mahahalagang datos na nakalap sa naging kalagayan ng bansa sa iba’t ibang larangan. Kung iisiping mabuti, ang kahalagahan ng estatistika sa bawat Pilipino ay nagsisimula sa pagsilang ng mga tao dahil kinakaila­ngang iparehistro ang mga bagong panganak na sanggol.


Hanggang sa huling bahagi ng kaniyang buhay ay ito ang magtatakda kung hanggang saan ang itinagal ng pananatili niya sa mundo ngunit mananatiling buhay ang mga pangyaya­ring naganap sa  bawat Pilipino sa loob at labas man ng ating bansa gamit ang estatistika.