May Article

Pagsugpo sa Korapsyon, Ipinagdiriwang!

ni Wilma E. Hermogenes

               

Ilang araw mula ngayon ay malaman na natin kung sino ang pumasa sa panlasa ng mga botante matapos ang mala-teleseryeng pangangampanya ng mga pulitiko para sa halalang sa taong ito. Sa buwang ito, kasabay ng pambansang halalan ang pagdiriwang ng “Anti-Graft and Corruption Awareness Month.”  Hindi ba’t tila kakambal na pulitika ang korapsyon na madalas idinidikit sa mga opisyal ng pamahalaan at sa panahon ng pangangampanya isa ito sa ipinupukol na pambabatikos ng mga magkatunggali sa pulitika.

Buwan ng Paglaban sa Korapsyon

            Sa bisa ng Proclamation No. 591, s. 2004, idinerekla ni Pang. Gloria Macapagal Arroyo ang Mayo bilang buwan pagpapamulat sa mga mamamayan ng pagsugpo ng korupsyon sa ating bansa na tinatawag na “Anti-Graft and Corruption Awareness Month.”  Layunin ng batas na ito na mapaigting ang integridad at katapatan ng lahat ng mga kawani ng pamahalaan na siyang magtutulong-tulong upang ipalaganap ang mga impormasyon sa pagsugpo ng korapsyon sa ating bansa. Gayundin ang pagpapaalam sa mga mamamayan ng mga proyektong isinasagawa ng pamahalaan laban sa korapsyon na may malaking epekto sa lagay ng ekonomiya ng ating bansa. Isinusulong din ng batas na ito ang pagiging bukas ng pamahalaan sa mamamayan o transparency at pananagutan ng mga pinuno nito sa kanyang nasasakupan.

            Kung kaya’t sa kabuuan ang buwan na ito ay ang pagtutulungan ng lahat ng mga Pilipino sa pagsugpo ng korapsyon sa ating bansa.

Unang Hakbang sa Pagpapamulat

Dahil nga ang pangunahing layunin ng pagdiriwang na ito ay ang pagpapamulat sa mga mamamayan patungkol sa korapsyon ay mas maiging maunawaan ng mga ito ang kahulugan at uri nito. Sa diksyonaryo, ganito ang pagbibigay kahulagan ng mga salitang ito: graft –unscrupulous use of one's position to derive profit or advantages/extortion at corruption - include graft, bribery, embezzlement, backdoor deals, nepotism, patronage. Kaya’t kung iisipin ang korapsyon ay ang paggamit ng isang taong may posisyon na makakuha ng mga bagay na pabor sa kanya na maaaring sa pamamagitan ng panunuhol at pailalim na mga transaksyon.

Ayon sa isang pag-aaral ng PCTC, mayroong walong uri ng korapsyon na madalas na nangyayari sa ating bansa. Ito ang tax evasion na kung saan dinaraya ang pagbabayad ng buwis sa pamamagitan ng mali/hindi pagdidiklara ng lahat ng kaniyang ari-arian, ghost projects and payrolls na karaniwang nagaganap sa mga tanggapan ng pamahalaan na kung saan may mga proyektong pinondohan ng pamahalaan na hindi nakikita at mga manggagawang pinapasweldo ngunit wala sa opisina, evasion of public bidding in awarding of contracts na nagbibigay sa mga kompanya ng mga proyektong pampamahalaan para sa sarili nilang interes na kung saan ay  nagkakaroon ng dayaan sa budget at naisasakripisyo ang kalidad ng proyekto, passing of contracts na nagdudulot ng pagkaantala o di pagtapos ng mga proyektong pang-instraktura dahil sa papalit-palit ng kontraktor, nepotism and favoritism na nagtatalaga ng mga kamag-nak o kaibigan sa ilang posisyong pampamahalaan kahit na walang sapat na karanasan at kakayahan, extortion o panghihingi ng pera kapalit ng isang pabor sa transaksyong kanilang isinasagawa, protection money o pangongotong para maproteksyonan ang mga ilegal na gawain o transaksyon sa isang komunidad at bribery o paglalagay sa mga opisyal kapalit ang isang mabilis na transaksyon sa isang opisina o karaniwang ginagawa ng mga taong tinatawag na mga fixers.

Ugat ng Korapsyon

            Sa ating kasaysayan, masasabing sa panahon ng mga Kastila nagsimula ang korapsyon sa ating bansa na kung saan laganap ang pang-aabuso sa mga Pilipino at karaniwang may katumbas na salapi ang lahat ng kilos ng mga tao. Hanggang sa nagpatuloy ito sa paglipas ng panahon at sa pag-aaral na isinagawa ni Nelson Nogot Moratalla sa kanyang Graft and Corruption: The Philippine Experience sa 113^th International Training Course Participants Papers naitala sa panahon ni Png. Marcos ang may pinakamaraming kaso ng korapsyon sa ating bansa batay na rin sa mga datos mula sa Sandiganbayan at Ombudsman.

            Lumalabas sa napakaraming pag-aaral na nag-ugat sa ating kultura ang pag-usbong ng korapsyon sa ating bansa. Ang pakikikapag-kapwa tao na madalas na nagdudulot ng isang gawain kapalit ng pakikisama, maging ang close family ties na karaniwang nagbubunga ng pagluluklok ng mga kamag-anak sa gobyerno at political dynasty sa ating bansa na nagreresulta sa pagkagumon sa kapangyarihan, ang hilig ng mga Pilipino sa pagbibigay ng mga regalo na kung hindi maganda ang hangarin ay nauuwi sa paghingi ng pabor at kinalaunan ay nauuwi sa ugali natin sa pagtanaw ng utang na loob kaya napipilitan ang ilan na gumawa ng isang hakbang bagamat labag sa pamantayan.

Paglaban, Pagsugpo at Pagbabago

            Hindi rin naman nagpapabaya ang ating pamahalaan upang masugpo ang korapsyon, sa katunayan ay mayroong mga legal na pamamaraan na isinagawa ang iba’t ibang administrasyon sa paglaban ng suliraning ito tulad ng Republic Act No. 3019  Anti-Graft and Corrupt Practices Act of 1960, Republic Act No. 6713 Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees of 1989, maging si Pang. Estrada na nakasuhan  noon na nagdulot ng pagpapatalsik sa kanya sa pwesto ay naisabatas ang PROCLAMATION NO. 189 na nagsasaad ng “Declaring war against graft and corruption and authorizing the Philippine Jaycee Senate thru the graft free Philippines Foundation, Inc. to institutionalize public awareness about a clean, efficient and honest governance.

            Nagtalaga rin ang pamahaalaan ng mga Constitutional Anti-Corruption Bodies na siyang didinig sa mga kasong ito. Nariyan ang Office of the Ombudsman na siyang mag-iimbistiga ng mga kaso at magsisilbing “people’s watchdog”ng pamahalaan, Civil Service Commission (CSC) na gumagabay sa lahat ng kawani ng pamahalaan upang maging epektibo at huwarang manggagawa, Commission on Audit (COA) ang tagabantay o watchdog ng mga pinansyal na operasyon ng pamahalaan at ang Sandiganbayan na nagsisilbing anti-graft court of the Philippines.

Katulong din nila ang iba pang ahensya ng pamahalaan tulad Department of Justice (DOJ) na nagsasagawa ng preliminary investigations sa mga kasong criminal laban sa opisyal ng pamahalaan, National Bureau of Investigation (NBI) at Philippine National Police (PNP) na gumagawa ng mga fact-finding investigations at entrapment operations, Presidential Commission on Good Government (PCGG) na umaalam sa mga tagong yaman ng ilang opisyal, Presidential Commission against Graft and Corruption sa ilalim ng Executive Order No. 151 at Inter-Agency Anti-Graft Coordinating Council na binubuo ng Commission on Audit, the Civil Service Commission, the Ombudsman, the Department of Justice, the National Bureau of Investigation and the Presidential Commission against Graft and Corruption.

            Bukod sa mga ito, tayong mamamayan ay mayroon ding gampanin na dapat na gawin sa simpleng pamamaraan na ating naiisip upang makipagtulungan sa pamahalaan sa pagsugpo ng korapsyon tungo sa pagbabago.

Korapsyon sa Pinas, Lumala o Malapit ng Nawala?

            Noong 1980’s naitala sa Guinness Book of World Records ang Pilipinas na may pinakamatinding korapsyon sa kasaysayan at sa isang talumpati ni Archbishop Manila Jaime Cardinal Sin noong 1988 nasabi niya na “corruption was the biggest problem of them all.”

            Sa pag-aaral naman ng World Bank noong 2008 ang korapsyon sa Pilipinas ang pinakamalala sa East Asia. Sa sumunod na taon, ayon sa naitala ng Corruption Perceptions Index gumanda ng kaunti ang kalagayan ng bansa ngunit nananatili itong seryoso na kung saan ang Pilipinas ay nasa ika-139 na pwesto sa 180 bansa at mayroong 2.4 sa TI Index.

            Ang Transpararency International ay ang watchdog ng CPI (Corruption Perceptions Index) na nagsasagawa ng pag-aaral upang malaman ang lebel ng korapsyon sa mga bansang nakalata sa TI na gumagamit ng pamamaraan ng pagmamarka na 0-10. Kung saan ang 0 ay nangangahulugan na ang bansa ay matindi ang korapsyon at 10 na maayos at malinis ang isang bansa.

            Noong 2012, naipwesto ang Pilipinas sa ika-105 na mayroong 3.4 CPI sa 176 na bansa. Mas mataas ito noong 2011 na kung saan nasa ika-129 na pwesto ang bansa at may 2.6 CPI. Ayon sa Transparency International-Philippines ilan sa mga dahilan ng pagtaas na ito ay pagpapabuti ng serbisyo ng pamalaan at pagputol ng red tape sa bansa.Naniniwala rin ang grupo na nakatulong ang paghahablang isinagawa ng pamahalaan kay dating Pang. Arroyo na nagkaroon ng magandang persepsyon sa mga mamamayan sa seryosong pagsugpo ng korapsyon.

            Sunod-sunod na rin ang natatanggap na papuri ng Pilipinas sa iba’t ibang sektor ng lipunan sa loob at labas ng ating bansa. Patuloy ring pumapasok ang iba’t ibang negosyo at tumataas ang kalagayan ng Pilipinas sa Stock Exchange. Pagpapatunay diumaano ito na seryoso ang ating pamahalaan sa pagsugpo ng korapsyon at tahakin ang tuwid na daan.

            Nakakatuwa ang mga huling datos na nailabas ngunit kung sa pagtatanong sa ilang mamamayan ay iisa ang kanilang sagot “hindi na di umano mawawala ang korapsyon sa ating bansa.” Marahil hindi pa ganap na mararamdaman ang gumagandang lagay ng ating bansa ngunit huwag sana tayong tumigil na labanan ang isa sa nagpapalala sa kahirapan ng ating bansa at magpatuloy tayo sa paglaban ng korapsyon sa Pilipinas.